جایگاه خیال در نظام فلسفی فارابی

Authors

نادیا مفتونی

احدفرامرز قراملکی

abstract

خیال نزد فارابی قوه ای است که عهده دار حفظ صور محسوسات و تجزیه و ترکیب آنها و محاکات از محسوس و معقول توسط صور محسوس است. فارابی خیال را واسط میان ادراک حسی و عقلی و تنها راه دست یابی جمهور به حقایق معقول می داند و نیز خیال از دیدگاه وی تنها طریق هدایت مردم به سعادت عقلانی است. او خیال را در تبیین نبوت به کار برده است. حقایق و سعادت معقول به واسطة وحی به عقل و قوای خیالی نبی افاضه می شود. خیال در اندیشة فارابی دارای کارکردهای سیاسی اجتماعی است. سیاستمداران و رؤسای مدینة فاضله، افعال اجتماعی را که در رسیدن به سعادت نقش دارند به قوای خیالی جمهور منتقل می کنند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

خدا و جهان در نظام فلسفی ارسطو و فارابی

پرسش بنیادی نزد فیلسوفان پیش از ارسطو این بود که اشیاء چگونه پدید می‌آیند و این پیدایش چگونه روی می‌دهد و سرانجام سبب دگرگونی موجودات چیست؟ ارسطو در فیزیک حرکت را بنیاد طبیعت و پدیده‌های طبیعی می‌داند و از آنجا به وجود نخستین محرک نامتحرک منتهی می‌شود. در متافیزیک نیز با ارائه استدلال جهان شناختی به اثبات وجود خدا می‌پردازد و به وجود یک جوهر (اوسیای) نامتحرک جاویدان منتهی می‌شود. اما آنچه مسلم...

full text

موضوع فلسفه اولی در نظام فلسفی ارسطو و فارابی

بنیادی ترین مساله متافیزیک ارسطو مساله هستی ( وجود ) است و این نکته مسلم است که مساله هستی یا وجود و هست یا موجود در همه مراحل گسترش فلسفیش برای ارسطو هر چند نه به یک نحو مطرح بوده است این مساله در متافیزیک به شکل گسترده و مشخص بیان می شود ارسطو در متافیزیک علم به موجود را به شیوه های مختلف بیان نموده و به مناسبت موضوعات متعدد و متنوعی نیز برای آن قرار داده است در اغاز کتاب چهارم مابعدالطبیعه ...

full text

جایگاه انگارۀ دین در نظام فلسفی هگل

هگل دیدگاهی تاریخی دربارۀ دین و سیر تکامل آن دارد. این سیر با حرکت روح از نازل­ترین مرتبه آغاز می‏شود و تا رسیدن به عالی­ترین جایگاه -روح مطلق- ادامه می‏یابد؛ روح آدمی با گذار از هنر، به دین می‏رسد و سپس، به‏سوی عقلانیت محض حرکت می­کند. در این مقاله، در پی آنیم تا نخست، به شیوه­ای توصیفی، معانی متفاوت مورد نظر هگل از انگارة دین را، در دوره­های مختلف فکری وی، بیان ­کنیم؛ سپس، به پدیدارشناسیِ تاری...

full text

جایگاه خیال در نظام حکمت سینوی

بسیاری ازمباحث علمی و فلسفی را با محوریت خیال می توان تبیین، توجیه و حل کرد. کـاربرد خیال در مباحث مختلف فلسفی اعم از هستی شناختی، معرفت شناختی و معاد شناختی همواره مورد توجه فیلسوفان مسلمان بوده است. در این میان، ابن سینا یکی از مهم ترین فیلسوفانی است که نظریات فراوانی را با حد وسط خیال تصویر و ترسیم کرده است. این مقاله بر آن است با نشان دادن جایگاه محوری خیال در نظام فلسفی ابن سینا، نخست با ت...

full text

عقل در نظام فلسفی ارسطو و فارابی

چکیده مسأله عقل به صورتی جدی و تاثیر گذار در نظام فلسفی برای اولین بار در آثار ارسطو مطرح گردید و ارسطو عقل را در آثار مختلف خود با معانی متفاوتی به کار برد.برجسته ترین نظریه مشائی در مورد عقل در فلسفه فارابی هم در معرفت شناسی به عنوان مراتب نفس و هم در جهانشناسی به عنوان موجودی مجرد تام و مستقل از انسان ارائه شد. فارابی اساس نظریه عقل را از ارسطو اخذ کرده و سپس با داشتن مبنایی توحیدی و تما...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مقالات و بررسیها(منتشر نمی شود)

Publisher: دانشکده الهیات و معارف اسلامی

ISSN 1010-4968

volume 40

issue 2 2007

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023